NLMS - NederLandse ModelSpoorwegen - www.nlms.info
Artitec bouwdozen en de bouw van het 120 ton motor schip.
De bouwdozen van Artitec zijn anders
dan de doorsnee bouwdozen van bijvoorbeeld Kibri, Pola,
Faller en Volmer. In plaats van gekleurde plastic
onderdelen bestaan de Artitec bouwdozen uit giethars.
Het bewerken en bouwen met dit materiaal gaat op een
geheel andere manier als de klassieke bouwdozen. Ook moet
het gebouwde model geschilderd worden. Ondanks dat het in
het begin moeilijk lijkt om deze bouwdozen te bouwen,
valt het toch best mee. Het resultaat kan zelfs mooier
zijn dan een klassieke bouwdoos.
Dit artikel gaat dus over het bouwen met Artitec bouwdozen, maar een giet hars model van een ander merk zal op de zelfde manier gaan.
Als men een model gekozen heeft en de doos open maakt valt meteen op dat er in verhouding weinig in zit. Dit is omdat de meeste details mee gegoten zijn in het model. |
![]() |
![]() |
Artitec heeft een flink assortiment gebouwen, maar ook
schepen. In dit project zal ik ook het bouwen van een
binnenvaartschip beschrijven. De manier van werken met
Artitec is voor elk soort model, schip of gebouw, het
zelfde. Trouwens, mocht U besluiten om een Artitec bouwdoos te kopen, dan zit er een vrij uitgebreide handleiding bij. |
Let eens op het detail: |
Aangezien het gebruikte giethars niet echt gezond is, raad ik U aan om op te passen en in een goed geventileerde ruimte te werken. Ik zelf werk zomers buiten op het terras. Tijdens het schuren van giethars komt er namelijk veel hars-stof vrij. |
![]() |
![]() |
Bij het nemen van een abonnement op het tijdschrift Rail hobby kreeg men enige jaren geleden gratis een Artitec bouwdoos, die alleen voor de Rail hobby ontwikkeld was. Dit was een model van het seinhuis Doetinchem. Dit model is niet meer in voorraad, en nu vervangen door een ander Nederlands model, het blokpost 13. Of deze nog via de Rail hobby verkrijgbaar is, kunt U bij de Rail hobby zelf informeren. Mocht U twijfels hebben om met Artitec bouwdozen te beginnen dan is dit een leuke manier om er kennis mee te maken, en bovendien krijgt U elke maand het tijdschrift Rail hobby in huis. Ik zelf ben ook op deze manier in aanraking gekomen met de modellen van Artitec. |
|
![]() |
![]() |
![]() |
Dit zijn het seinhuis en het blokpost van de Rail hobby. Het seinhuis was tevens mijn eerste Artitec model. Toen ik het doosje voor het eerst opende, schrok ik een beetje van de inhoud. Hoe moest dat nu een mooi gebouw worden? En hoe krijg ik dat mooi geschilderd, zoals op de foto? Dat het toch best mee viel kunt U op deze foto's zien. Let ook eens op het detail dat in giet hars mee gegoten wordt. |
Zoals eerder al genoemd, wanneer U een Artitec bouwdoos koopt, dan komt deze met een uitvoerige handleiding, van enige pagina's. Een aparte handleiding voor het werken met giet hars in het algemeen, alsmede een handleiding voor het model zelf, met ook duidelijke instructies voor het schilderen. Hier omschrijf ik in kort enige manieren van het bouwen, zoals ik dat inmiddels met mijn Artitec modellen gedaan hebt. |
|
Ten eerste zijn de onderdelen niet zoals gebruikelijk bij een plastic bouwpakket, aan elkaar gegoten. De onderdelen zijn plat naast elkaar gegoten. Indien sommige onderdelen krom zijn kan men ze recht krijgen door ze in heet water te houden, en voorzichtig te buigen. Ook kan men sommige onderdelen van de drager verwijderen door het in heet water te houden en daarna met een X-Acto mes te snijden, het giethars word dan namelijk zacht en breekt dan minder gauw af. |
![]() |
Op een vlak plaat hout bevestig ik twee stukken schuurpapier van een verschillend korrel. De onderdelen worden namelijk door te schuren van elkaar gehaald. Sommige onderdelen kunnen met een X-Acto mes gesneden worden, maar pas op: het breekt gauw. Men schuurt door met een voorzichtige, gelijkmatige druk uit te oefenen op het te schuren onderdeel. Indien er redelijk veel te schuren valt, maak ik gebruik van de grote korrel schuurpapier, en waneer het onderdeel in de buurt komt van de juiste afmetingen, schuur ik op het schuurpapier van de kleinere korrel. |
![]() |
Dit proces neemt het meeste tijd in en bepaalt de passing van de onderdelen, dus dit klusje moet toch met veel geduld gedaan worden. Waneer alle onderdelen klaar zijn, controleer ik of het allemaal mooi past. Indien nodig moeten ze met schuurpapier of een sleutelvijltje bij gewerkt worden. Als men volgens de handleiding te werk gaat zal tijdens het schuren ook de openingen van ramen en deuren vrij gekomen zijn. Meestal moeten deze nog wat mooi gemaakt worden met een sleutelvijltje, bij sommige modellen kan dit ook later nog, bestudeer de tekening eerst. Hierna als alles mooi past was ik de onderdelen in een sopje schoon en tijdens het drogen kan de werk tafel ook opgeruimd worden, voornamelijk dat gietharsstof. Het lijmen gaat met secondenlijm. Ik begin door eerst de onderdelen tegen elkaar te houden, eventueel met plakband, maar meestal met mijn vingers. |
|
![]() |
Nu voorzichtig een druppeltje seconde lijm er op zodat de gelijmde onderdelen nog veranderd kunnen worden, mocht dit nodig zijn, indien het gelijk mooi zit, nog een paar druppeltjes er op en het zit muurvast. Met de klassieke plastic modellen heb je veel meer tijd om het nog te veranderen, mocht het niet kloppen. Indien men de gietharsonderdelen moet veranderen na dat het gelijmd is zal de oude lijm eerst met schuurpapier verwijderd moeten worden, omdat anders de volgende lijm behandeling niet lijmt. |
![]() |
Als op deze manier de onderdelen gelijmd zijn is het model bijna klaar, er is dus weinig lijmwerk te doen, en men ziet meteen het resultaat.....een simpel model, en toch maar kaal? Nu gaat het mooie van het werken met Artitec beginnen. Na eerst weer alles schoon gemaakt te hebben moet het geheel geverfd worden, en geloof mij het valt best mee. Tijdens het schilderen zal je veel details tegen komen, en komt het model tot leven. Bij sommige modellen moeten ook nog messing onderdelen aan het model worden bevestigd. |
Dan nu het
bouwen van het model, het binnenvaart schip. |
![]() |
Na eerst wat huizen van Artitec gebouwd te hebben, en daarmee ervaring opgedaan, besloot ik om met een schip te beginnen. De foto's bekijkend op de Artitec website beloofden veel keus in modellen, en rijk aan details. De keuze werd uiteindelijk het model van een 120 ton binnenvaart schip. Een typisch Nederlands model wat men in elk kanaal en rivier, in Nederland en daar buiten, tegen komt. Veel giet hars onderdelen zijn er niet aanwezig, het schip is bijna uit een stuk gegoten. Het stuurhuis, de daken van het woon gedeelte, stuurhuis en laadruimte, alsmede de masten zijn los bijgevoegd en worden gereed gemaakt zoals eerder is omschreven bij het werken met de huizen. Wel heeft dit model, en andere schepen, veel messing onderdelen. Dit was voor mij een nieuwigheid, een messing / wit metaal bouwpakket van een trein, de wad loper, buiten beschouwing gelaten. Dit was tenslotte al weer 15 jaar geleden. |
|
Het schip moet vlak zijn van onderen. Soms kan het zijn dat het iets is krom getrokken, maar volgens de handleiding kan dit, door het in heet water te houden, weer recht gebogen worden. Mijn winkelier wilde mij echter een bouwpakket verkopen die wel recht was, om eventuele narigheden te vermijden. Op de foto rechts schuur ik het schip vlak door het over een vel schuurpapier te bewegen. Op de achtergrond het model van mijn Dordrechts huizenblok. |
![]() |
![]() |
Hoe het giet hars bewerkt word heb ik reeds eerder omschreven, en met de volgende foto's laat ik het werken met de messing onderdelen zien. De messing onderdelen die hier toegepast zijn, zijn heel klein. Soms kan het nodig zijn om een gaatje schoon of groter te boren. Voor dit karwei heb ik een houder waar een dun boortje in past. De houder zelf is net zo klein als een kleine schroeven draaier. |
Op de foto hier boven is het boortje te zien, uiteraard word dit dus met de hand geboord, een dremel vind ik te zwaar in de hand, en te snel draaien, tevens kan dat weg schieten. Om de messing onderdelen te verijderen gebruik ik een klein zij-knip tang. Deze is speciaal vervaardigd dat als je knipt, het er aan een kant mooi van af komt, zonder beschadigingen. Wel opletten dat het zojuist geknipte onderdeel niet kwijt raakt. |
![]() |
Op de foto's hier onder word dat kleine onderdeel, een oog haak, met behulp van een pincet gemonteerd. Het gaatje is eventueel met het boortje bijgewerkt zo dat het goed past. Als het oog haakje recht en diep genoeg er in is, dan word er met een tandenstoker of cocktail prikker seconden lijm op aangebracht. |
|
![]() |
![]() |
![]() |
Na het aanbrengen van vijf oog haakjes aan iedere kant, word er een stuk veren staal door de ogen gehaald en vast gelijmd. Bij mij was dit veren staal geknikt en niet meer recht te krijgen. Dit heb ik vervangen met een dun metaal draad. Door de draad bij het eerste ooghoek vast te lijmen, en daarna bij elke andere oog haak, terwijl het aangespannen word, komt het mooi strak te zitten, zonder boogjes. |
Ook de messing reling word op deze manier vast gelijmd. Als men direct het seconden lijm van uit de tube aanbrengt, dan komt er teveel lijm op en vloeit de reling dicht, wat men later goed ziet als het geverfd word. Op de daken worden ook nog een paar kleine onderdelen gelijmd, dit gaat dus op de zelfde manier. |
![]() |
![]() |
Het dak van het woon gedeelte moet verbogen worden. Dit kan men doen door het te verwarmen met heet water. Als het giet hars warm is buigt het gemakkelijk, maar ik vond het gauw terug buigen. Tijdens het maken van de foto had ik nog geen water in het was bakje, maar ik heb dat gevuld met heet water, waarna ik het onderdeel er een tijdje in onder stopte. |
Uiteindelijk is het toch in de gewenste vorm gekomen, wat te zien is op de foto rechts. Dit word nu nog niet gelijmd, net als het dak van het stuurhuis en het laadruim. Het laadruim kan overigens naar keus open of gesloten gebouwd worden. Ik heb het nog open, want ik weet nog niet hoe ik het model op mijn trein tafel neerzet. Of in een haven waar het geladen word, of varende in een kanaal. |
![]() |
Nu is het model klaar om in de grondverf gespoten te worden. Nadat het goed schoon gemaakt is, en vet vrij, kan dat gebeuren. Zie hieronder het kale model en in de grondverf. |
|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Wat op de foto helemaal niet te zien is, kan men na het in de grondverf spuiten van het model, juist wel zien. Eventuele foutjes en onjuist heden kan men direct zien en nu nog aanpassen. |
|
![]() |
![]() |
Na dat het model in de grondverf is gespoten en in orde is, kan het echte verven beginnen. Normaal verf men de lichte kleuren eerst en daarna de donkere. Ik ben begonnen met al het binnen werk te verven, hierdoor kan ik het model lekker in de hand nemen. Wanneer de binnenkant klaar was, ben ik met de buitenkant begonnen. De witte randen heb ik als laatste geverfd. |
|
Na vele uren, avonden, verven komt het er uiteindelijk zo uit te zien. Het model is echter nog niet klaar. Ik heb inmiddels met wrijf letters de naam van mijn moeder als naam van het schip er op geplaatst. Dit is het lastigste karwei vind ik, om dit er netjes op te krijgen. Aangezien mijn moeder in Rotterdam is geboren, draagt dit schip als stads naam Rotterdam. Hier onder nog twee detail foto's van het schip, zoals het er nu uit ziet. |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|
|
Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 15 July 2012
NLMS - NederLandse ModelSpoorwegen - www.nlms.info